Çok değil 2021 yılının Kasım ayına kadar Türkiye’de her şey güzeldi.

Kasım’dan sonra yeni ekonomik politikalar, doların 9 TL’den birden 16 TL seviyelerine çıkması tüm dengeleri alt üst etti.

Hele 2022 yılının ilk aylarından itibaren başlayan zam fırtınası adeta ekonomik tsunamiye döndü.

Eskiden zam haberlerine sabahın erken saatlerinde Televizyon veya radyolardan duyardı büyüklerimiz.

Şimdi öyle değil.

Daha zammın Z’si bile söylenmeden firmalar haberleri uçuruyor, marketler de zam gelecek ürünlerini raflardan indiriyor.

Yılbaşında işçi, memur, emekli, asgari ücretliye “güzel bir zam yapıldı!” demiştik ama maalesef o verilen zamları cüzdanlarımıza bile koymadan iğneden ipliğe her ürüne yapılan zamlarla birlikte bir anda o zamları uçurdu, eksi hanesine yazıldı.

Elektrik, doğalgaz, akaryakıt ürünleri son yılların en fazla zamlarını görmüştü.

Bu temel girdilere bu kadar zam yapılınca, ister istemez her ürün de otomatik olarak zamlanmıştı.

Bu zamlara kim dur diyecek?

Hazine ve Maliye Bakanı sempatik bir yüzle zamları savunup, ekonomideki düzelmeyi, önce “Temmuz’da göreceğiz” demişti, sonra yılsonu, daha sonra da bu yılın ortalarına doğru ekonomik düzelme olacağını açıklıyorlar.

Bir taraftan pandemi, diğer taraftan Rusya ile Ukrayna savaşı Türkiye’nin ithalat ve ihracatına büyük ölçüde sekte vurdu.

Üretimden vazgeçip, dışa bağımlı ekonomik politikanın sonucunu da bu süreçte çok iyi bir şekilde görmüş olduk.

Rusya7nın Ukrayna’ya saldırması sonrasında tüm Avrupa ülkelerindeki önemli kuruluşlar Rusya’daki varlıklarını, ticaretlerini durdururken, Türkiye’nin komşularımızdaki savaşı durdurma, barışı sağlama konusundaki arabulucu görevini üstlenmesi ile birlikte önemli bir rol aldığını ve bu sürecin daha da uzamaması için her iki tarafla da görüşmelerini sürdürüyor.

Ancak;

Avrupa ülkeleri Rusya ve Ukrayna’dan bizim gibi fazla bir ürün almadıkları için onlar rahatça tepkilerini ortaya koyabiliyor.

Biz öyle değil.

Biz Rusya ile Ukrayna’dan Elektrik, doğalgaz, akaryakıt, Ayçiçek, buğday gibi birçok ürünü aldığımız için bu iki ülkenin savaşı elbette Türkiye’ye olumsuz sirayet ediyor.

Sonuç olarak;

Rusya ile Ukrayna savaşı ne zaman biter,  bu iki ülke ne zaman barışı sağlar bilemiyoruz. Dış güçler,  Rusya’yı aradan çıkarmak için Ukrayna’ya destek veriyor ama aslında bunun en bariz yansımalarını Türkiye çekiyor, faturayı da Türkiye ödüyor.

***

Yenden zamlara dönecek olursak.

Günlük gelen zamlar, artarak devam ediyor.

Alt gelir grubu zaten et ve kıyma yiyemiyor ama et ve kıymaya son aylarda yüzde 300’ü geçen oranlarda zam yapıldı.

Patates bile 3 TL’den 10 TL’ye çıkmış, domates son yılların en fazla zammı gören ürün olarak 1 kg. domates 25 TL’den alıcı bekliyor.

Sadece gıda ve temel ürünler mi zam gören.

Çay ve şekere de zam yaparak çay zevkimizi de kaçırdılar.

Çaykur çaya ortalama yüzde 43,71 oranında zam yaptı.

Diyorlar ki, “et yemeyin, etin yanına domates salatası koymayın” yemek yedikten sonra da “çay içmeyin!” diyorlar sanki.

Eskiden vatandaş soğan ekmeğe muhtaçtı.

Şimdi sanki 30-40 sene öncesine döndük.

Soğan ekmeğe bile muhtaç kaldık.

Allah sonumuzu hayır eylesin, ne olacağını da bilemiyoruz.